Բաքվում կայացած բանակցությունների ընթացքում համանախագահներն իրենց խորը մտահոգությունն են հայտնել Ադրբեջան կատարած իրենց այցի նախօրեին հրադադարի ռեժիմի խախտման վերջին դեպքերի, դրանց հետևանքով շփման գծում գրանցված զոհերի վերաբերյալ:
Համանախագահները դիմել են Ադրբեջանի ղեկավարությանը՝ կոչ անելով զերծ մնալ հակամարտության հետագա սրումից: Այդ մասին ասված է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հայտարարության մեջ:
Հունիսի16-ին և 17-ին, Ադրբեջանի կողմից հրադադարի ռեժիմի կոպիտ խախտումների արդյունքում զոհվել է Արցախի պաշտպանական բանակի չորս զինծառայող:
Նման հայտարարությամբ համանախագահները դիմել են նաև Հայասրանի և Լեռնային Ղարաբաղի իշխանություններին: Նրանք կողմերին կոչ են արել դիտարկել այն միջոցառումները, որոնք ղարաբաղա-ադրբեջանական շփման գծում ու Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանին կհանգեցնեն լարվածության նվազմանը:
ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներ Իգոր Պոպովը(Ռուսաստան), Ստեֆան Վիսկոնտին (Ֆրանսիա) և Ռիչարդ Հոգլանդը(ԱՄՆ) ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցիչ Անջեյ Կասպրշիկի հետ հունիսին մեկնել են Լեռնային Ղարաբաղ: Համանախագահների այցի գլխավոր նպատակը կողմերի՝ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ կարգավորմանն ուղղված հետագա քայլերի քննարկումն էր, Մոսկվայում (ապրիլի 28-ին) կայացած նախարարների մակարդակով եռակողմ հանդիպումից հետո, և տարածաշրջանում առկա իրավիճակի համատեքստում:
Հայտարարության մեջ նաև նշվում է, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահները ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման փոխզիջումային տարբերակներ գտնելու նպատակով քաղաքական բանակցությունները վերսկսելու պատրաստակամություն են հայտնել:
Համանախագահները Երևանում հանդիպել են ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի հետ( հունիսի 10-ին), և Բաքվում՝ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ ( հունիսի 19-ին): Երկու երկրներում էլ նրանք քննարկումներ են անցկացրել նաև արտաքին գործերի և պաշտպանության նախարարների հետ:
Հունիսի 12-ին համանախագահներն ուղևորվել էին նաև Լեռնային Ղարաբաղ, որտեղ հանդիպում են ունեցել երկրի իշխանությունների հետ և այցելել հանրապետությանը հարակից մի շարք շրջաններ՝ այդ թվում Զանգելան, Կուբաթլու, Լաչին և Քարվաճառ: Բաքվում նրանք հանդիպել են նաև Լեռնային Ղարաբաղի ադրբեջանական համայնքի հետ:
Երկու մայրաքաղաքներում էլ համանախագահները կողմերին կոչ են արել բանակցությունների վերսկսմանն ուղղված քաղաքական կամք դրսևորել: Նրանք ընդգծել են, որ դա տարածաշրջանի բնակիչների համար կայուն խաղաղության հասնելու միակ ճանապարհն է, և նրանք ակնկալում են, ու արժանի են հակամարտության կարգավորման հարցում առաջընթացի:
Հուլիսի 3-ին համանախագահները կմեկնեն Վիեննա՝ Մինսկի խմբի անդամներին իրավիճակի մասին տեղեկացնելու: Նրաք ծրագրում են նաև մոտ ժամանակներս հանդիպել Ադրբեջանի և Հայաստանի արտգործնախարարների հետ՝ հետագա աշխատանքի ձևաչափը քննարկելու նպատակով:
Հիշեցնենք, որ Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկիզբ է առել 1988 թվականին, այն բանից հետո, երբ մեծամասամբ հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին: 1991թ. Դեկտեմբերի 10-ին Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցավ հանրաքվե, որի ժամանակ բնակչության 99,89%-ը կողմ արտահայտվեցին Ադրբեջանից անկախանալուն:
Դրանից հետո Ադրբեջանի նախաձեռնած լայնամասշտաբ ռազմական գործողությունները հանգեցրին այն բանին, որ այն կորցրեց վերահսկողությունը ո՛չ միայն Ղարաբաղի, այլ նաև հարակից 7 շրջանների վրա:
1994թ. մայիսի 12-ից, զինադադարի վերաբերյալ եռակողմ համաձայնագիր կնքելուց հետո, հակամարտության գոտում ռազմական գործողությունները դադարեցվել էին: Դրանց արդյունքում երկու կողմերը միասին տվել են 25-30 հազար զոհ, և գրեթե մեկ միլիոն մարդ ստիպված է եղել լքել իր տունը:
Հրադադարի պահպանման մասին համաձայնագիրը գործում է մինչ օրս:
1992 թվականից մինչ օրս բանակցություններ են ընթանում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում հակամարտության խաղաղ կարգավորման վերաբերյալ: Հիշեցնենք, որ Մինսկի խմբի համանախագահներն են ԱՄՆ-ը, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան:
Բավ է պառակտվել