Հայաստանը դիտարկում է «Ռոսատոմ»-ի կողմից հանրապետությունում ռուսական նախագծով ցածր հզորության ատոմակայանի կառուցման հնարավորությունը։ Այս մասին ՏԱՍՍ-ին հայտնել է Հայկական ատոմային էլեկտրակայանի գլխավոր տնօրեն Էդուարդ Մարտիրոսյանը։
«Դիտարկվել է փոքր կայանների հարցը: <...> Հնարավորություն կա Զանգեզուրում (ՀՀ Սյունիքի մարզի մաս՝ ՏԱՍՍ-ի նշում) «ԳեոՊրոՄայնինգ-Արմենիա» համալիրի համար նման կայան կառուցել»,- ասել է Մարտիրոսյանը։ Ռոման Տրոցենկոյի GeoProMining ընկերությունը 2021 թվականի սեպտեմբերին Հայաստանի կառավարությանն է փոխանցել Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի իրեն պատկանող բաժնետոմսերի 25%-ը: Գործարանը գտնվում է Քաջարան քաղաքի մոտ (Սյունիքի մարզ) և շահագործում է Քաջարանի պղնձամոլիբդենային հանքավայրը։
Նոր ատոմակայանի մասնագետները, որը Ռոսատոմը նախատեսում է կառուցել Հայաստանում, կվերապատրաստվեն Ռուսաստանում։
«Ռուսաստանում, հենց Ռուսաստանում»,- ասել Մարտիրոսյանը՝ պատասխանելով հարցին, թե որտեղ և երբ է վերապատրաստվելու ատոմակայանի ապագա անձնակազմը։ Գործող Հայկական ԱԷԿ-ի ռեսուրսը երկարացվել է մինչև 2026 թվականը, որից հետո, ըստ Մարտիրոսյանի, կլինի երկրորդ երկարաձգումը ևս 10 տարով։ Նա նշել է, որ նոր կայանի շինարարությունը կտևի մոտ 10-12 տարի։ «Եվ այդ ժամանակ հարց կծագի նոր ատոմակայանի կադրերի դարբնոցի հետ կապված։ Դրանք ռուսական բուհեր են: <...> Որովհետև մեր [գործող] կայանում մասնագետները վերապատրաստվել են և պատրաստվում են ու կատարելագործում են իրենց հմտությունները Ռուսաստանի բուհեր»,- ասել է Մարտիրոսյանը։
Հինգշաբթի օրը Դուբայում «Էքսպո 2020» ցուցահանդեսի շրջանակում «Ռոսատոմի» և Հայկական ԱԷԿ-ի ներկայացուցիչները ստորագրեցին փոխըմբռնման հուշագիր՝ Հայաստանում ռուսական նախագծով նոր ատոմային էներգաբլոկների կառուցման հարցում հնարավոր համագործակցության մասին։ Այն պետք է փոխարինի գործող ԱԷԿ-ը, որի շահագործումը կավարտվի 2036թ․-ից հետո։ Նոր կայանի հզորությունն, ըստ Մարտիրոսյանի, պետք է լինի գործողից ոչ պակաս՝ 500-600 ՄՎտ։ Սակայն, նշել է նա, հնարավոր է, որ ավելի հզոր կայանի կառուցման հարց բարձրանա՝ երկու բլոկ 1200 ՄՎտ ընդհանուր հզորությամբ։ Դա կախված է էներգիայի սպառման մակարդակից, որը կձևավորվի մինչ այդ, և հարևան երկրներ էլեկտրաէներգիայի մատակարարումն ընդլայնելու հնարավորությունից։