Բավ է պառակտվել
01-12-2021 22:47

Հայաստանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարները կհանդիպեն Շվեդիայում․ ԵՄ ներկայացուցիչ

Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարները դեկտեմբերի 2-ին ևս մեկ հանդիպում կանցկացնեն՝ այս անգամ Շվեդիայում։ Այս մասին այսօր Եվրախորհրդարանում ԵԱՀԿ նախարարական համաժողովի շրջանակներում հայտարարել է ԵՄ արտաքին գործերի նախարարության ներկայացուցիչ Լյուկ Դևինը, հաղորդում է «Ազատություն» ռադիոկայանի հայկական ծառայությունը։
Եվրոպացի պատգամավորները խորհրդարան են հրավիրել Հարավային Կովկասի հարցերով զբաղվող ԵՄ երկու բարձրաստիճան պաշտոնյայի՝ պարզելու, թե ինչ իրավիճակ է տեղում 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հրադադարից մեկ տարի անց, և ինչ է անում Բրյուսելն Արևելյան գործընկերության երկու երկրների միջև հարաբերությունները կարգավորելու համար։ .
«Իրավիճակը շարունակում է լարված մնալ», - հայտնել է Արևելյան գործընկերության Եվրոպական հանձնաժողովի ղեկավար Լոուրենս Մերեդիթը: - Մի քանի շաբաթ առաջ ես, [ԵՄ] հարևանության հարցերով հանձնակատար [Օլիվեր] Վարհեի հետ միասին մասնակցել եմ կովկասյան երեք երկրների արտգործնախարարների հետ հանդիպումներին։ Դա հենց Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ողբերգական բախումների վերսկսման օրն էր, կամ դրանից ոչ շատ առաջ։ Մեր կողմից ուզում եմ շատ հստակ ընդգծել Եվրահանձնաժողովի առավելագույն տրամադրվածությունն անել ամենը կայուն խաղաղություն հաստատելու համար՝ ի շահ Կովկասի բոլոր երկրների»։
Այդ նպատակով Եվրահանձնաժողովը անցած տարվա պատերազմից հետո 17 միլիոն եվրոյի չափով մարդասիրական օգնություն է տրամադրել։
«Մենք քննարկում ենք կողմերի միջև հաղորդակցության ամրապնդման, ինչպես նաև ներդրումներ կատարելու բոլոր հնարավոր տարբերակները, հատկապես հակամարտությունից տուժած տարածաշրջաններում»,- ասել է Եվրահանձնաժողովի ներկայացուցիչը՝ միաժամանակ ընդգծելով, որ բոլոր հնարավոր ծրագրերն ու նախագծերը. քննարկվում են մեկ սկզբունքով․ դրանք պետք է բխեն բոլոր կողմերի շահերից։
«Բրյուսելը հավատարիմ է տարածաշրջանում կայունությանն ու անվտանգությանը նպաստելուն: Բայց մեր հնարավորությունները սահմանափակ են,- ասել է ԵՄ արտաքին գործողությունների ծառայության Արևելյան գործընկերության ևՌուսաստանի հարցերով փոխտնօրեն Լյուկ Դևինը։ - Ակնհայտ է, որ իրավիճակը մեծ մասամբ գտնվում է զինվորականների և ռազմական ուժ ունեցողների ձեռքում, այս պահին դա միայն Ռուսաստանն է։
Սակայն դիվանագիտական ​​պարզաբանումները չեն բավարարել բոլոր պատգամավորներին։ Շուրջ մեկ ժամ տևած քննարկման ընթացքում տարբեր քաղաքական ուժերի և երկրների ներկայացուցիչներ բարձրացրել են գործնականում նույն հարցը. արդյո՞ք Բրյուսելն արել է ամեն հնարավորը բախումներ թույլ չտալու, գերիներին վերադարձնելու և նախաձեռնությունն իրենց ձեռքը վերցնելու համար։
«Համաձայն եմ, որ իշխանությունը գտնվում է այն մարդկանց ձեռքում, ովքեր զորքեր ունեն, բայց դա չպետք է արդարացում լինի ԵՄ-ի համար ավելի ակտիվ մասնակցություն չցուցաբերելու հարցում», - ասել է Եվրախորհրդարանի Հարավային Կովկասի հետ հարաբերությունների հարցերով պատվիրակության ղեկավար Մարինա Կալյուրանդը։ - Ձեռք բերված պայմանավորվածությունները, գերիների փոխանակումը, կնքված զինադադարի պայմանագիրն՝ այս ամենն արվել է Ռուսաստանի միջնորդությամբ»։
«Ես տեսնում եմ նոր միտում. Ադրբեջանը հրաժարվում է օրակարգ մտցնել Լեռնային Ղարաբաղի հարցը. Խնդիրը, որը նրանք ցանկանում են ցույց տալ, Հայաստանի և Ադրբեջանի հակամարտությունն է։ Ինչ վերաբերում է հաղորդակցությունների բացմանը, ապա այստեղ դրական տեղաշարժեր եմ տեսնում, բայց․․․ Ես չեմ ուզում օգտագործել «միջանցք» բառը, սակայն այս տարածքը լուրջ լարվածություն է ստեղծում։ Մինչ Հայաստանը ցանկանում է վերադառնալ այն ճանապարհներին, որոնք օգտագործվում էին նախկինում՝ խորհրդային տարիներին, Ադրբեջանը նոր ճանապարհներ է ուզում։ Եվ այստեղ ես հարց ունեմ․ ի՞նչ կարող է անել Եվրամիությունը և ինչպե՞ս կարող է կատարելագործել իր քաղաքականությունն» - ասել է Կալյուրանդը։
Ի պատասխան՝ ԵՄ արտաքին գործերի նախարարության ներկայացուցիչ Լյուկ Դևինն ասել է, որ Բրյուսելն անում է այն, ինչ կարող է։ Բարձրաստիճան դիվանագետը կտրականապես մերժել է քննադատությունը, որ արվածը բավական չէ։
«Ուրիշ ի՞նչ կարող է անել Եվրամիությունը ռազմական ուժի բացակայության դեպքում։ Ի դեպ, ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի անդամներից ոչ միայն Ֆրանսիան, այլև ԱՄՆ-ն այնտեղ զորքեր չունեն։ Եվ երբ հրացանները կրակում են, ինչը տեղի ունեցավ անցյալ տարի, դիվանագետների համար շատ դժվար է կանխել կամ կասեցնել դա»,- ասել է Դևինը:
Անդրադառնալով «միջանցքի» մասին Բաքվից հնչող հայտարարություններին՝ ԵՄ ԱԳՆ ներկայացուցիչը մեջբերել է նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունը, նշելով, որ խոսքը ոչ թե միջանցքի, այլ բոլոր տնտեսական կապերի ապաշրջափակման մասին է։ Միաժամանակ նա ոչ մի խոսք չի ասել այս ճանապարհի գտնվելու վայրի վերաբերյալ հայկական կողմի մտահոգության մասին։
Խոստումնալից չի եղել նաև եվրոպացի դիվանագետի արձագանքն այն պնդումներին, թե Բրյուսելը պետք է ավելին անի գերիների ազատ արձակման կամ տնտեսական վերականգնման համար:
«Մի կողմից՝ մենք կողմերին կոչ ենք անում տրամադրել ականազերծման քարտեզներ, մյուս կողմից՝ ազատ արձակել բոլոր գերիներին և պահվող անձանց, ինչն անհրաժեշտ է վստահություն ստեղծելու համար։ Սակայն երկու կողմերն էլ չեն համաձայնում: Հայկական կողմը պնդում է, որ արդեն տրամադրել է քարտեզներն, իսկ Ադրբեջանը պնդում է, որ այդ պահանջը համարժեք չէ, քանի որ պահվող անձինք ռազմագերիներ չեն։ Այնպես որ, կրկին, սա բարդ է», - ասել է Լյուկ Դևինը: «Մենք պատրաստ ենք ավելին անել նաև տնտեսության վերականգնման համար, բայց դա խաղաղություն է պահանջում։ Մասնավոր հատվածից ո՞վ ներդրումներ կանի մի տարածաշրջանում, որտեղ չգիտես, թե երբ կլինի հաջորդ բախումը կամ պայթյունը»:
Համաձայնելով, որ Արևելյան գործընկերության երկու երկրների միջև շարունակվող հակամարտությունը չափազանց տագնապալի է, ԵՄ ԱԳՆ ներկայացուցիչը միևնույն ժամանակ շեշտել է, որ Արևելյան գործընկերությունը խաղաղություն հաստատելու կամ հակամարտությունները լուծելու հարթակ չէ։
«Բայց ես ուրախ եմ, որ այն շարունակում է մնալ ադեկվատ ձևաչափ երկու երկրների համար, որոնք հաստատել են իրենց մասնակցությունը դեկտեմբերի 15-ին կայանալիք գագաթնաժողովին»,- ասել է եվրոպացի դիվանագետը։
Ավելի վաղ հաղորդվել էր, որ Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի առաջարկով դեկտեմբերի 15-ին Բրյուսելում ԵՄ Արևելյան գործընկերության գագաթնաժողովի շրջանակներում նախատեսված է Փաշինյանի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հանդիպումը։