Օգոստոսի 9-ին Բելառուսում անցկացվեցին պետության ղեկավարի ընտրություններն: Առաջին պաշտոնի համար հավակնորդների ցուցակում ընդգրկված էր հինգ անձ այդ թվում՝ գործող նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն: Երկրի Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը հրապարակել է քվեարկության նախնական արդյունքները: Հաղթելու համար թեկնածուին հարկավոր էր ընտրատեղամասեր եկած քաղաքացիների կեսից ավելիի աջակցությունը:
Ընտրությունները ճանաչվել են վավեր, նախնական արդյունքների համաձայն հաղթել է Լուկաշենկոն։ Օգոստոսի 9-ին Մինսկում և այլ քաղաքներում քվեարկության ավարտից հետո տեղի են ունեցել բողոքի ցույցեր և ձերբակալություններ:
Բողոքի ցույցեր օգոստոսի 9-ի երեկոյան
Ընտրատեղամասերի փակվելուց հետո ցուցարարները սկսեցին դուրս գալ բելառուսական քաղաքների փողոցներ: Նրանք հավաքվում էին Բրեստի, Բարանովիչի, Վիտեբսկի և այլ քաղաքների կենտրոններում։
Մինսկի կենտրոնում տեղի են ունեցել բախումներ ոստիկանության հատուկ ջակատայինների հետ: Մինսկի ոստիկանությունը տեղեկություններ չունի տուժածների մասին:
Նախագահի թեկնածու Սվետլանա Տիխանովսկայան դիմել է ուժայիններին բռնությունը դադարեցնելու կոչով, ինչպես նաև իր ընտրողներին՝ կալանավորման հիմք չտալու խնդրանքով:
Իրավապաշտպանների տվյալներով՝ մեկ մարդ մահացել է, վիրավորվել է մի քանի տասնյակ մարդ։ Ներքին գործերի նախարարությունը հերքում է մահացածի մասին տեղեկատվությունն: Ըստ գերատեսչության՝ բախումներից տուժել է անվտանգության 39 աշխատակից և 50-ից քաղաքացիական անձ:
Բախումների ընթացքում տուժել են ռուսական ԶԼՄ-ների աշխատակիցներ, այդ թվում ՝ «Մեդուզա» -ի լրագրող, ՌԲԿ-ի նախկին թղթակից Մաքսիմ Սոլոպովը, ով ժամը 01: 30-ից ի վեր դուրս չի եկել կապի, գրում է Meduza- ն:
Ձերբակալվել են «Daily Storm» - ի թղթակիցներ Անտոն Ստարկովը և Դմիտրի Լասենկոն, նրանց հետ նույն ոստիկանական մեքենայում է եղել «WarGonzo» նախագծի հիմնադիր Սեմյոն Պեգովն: «MBH Media» - ն հայտնում է, որ լուսաձայնային նռնակի պայթյունից վնասվածք է ստացել հրատարակության թղթակից Ալեքսանդր Սկրիլնիկովը։
Տիխանովսկայայի շտաբը պահանջել է հանձնել իշխանությունը Բելառուսում
Սվետլանա Տիխանովսկայան հայտարարել է, որ իրեն համարում է Բելառուսում կայացած նախագահական ընտրությունների հաղթող, իսկ նրա շտաբը պահանջել է խաղաղ ճանապարհով փոխանցել իշխանությունը պետության ընտրված ղեկավարին՝ չբացառելով նոր բողոքների հնարավորությունը:
Ընդդիմության շտաբը հայտարարել է արդյունքների բողոքարկման մտադրության մասին: Տիխանովսկայան առաջարկել է վերահաշվարկել ձայները մի շարք ընտրատեղամասում: Նա չի բացառել երկրում նոր բողոքի ակցիաների հնարավորությունը։
Բելառուսում անցկացվող նախընտրական քարոզարշավն ուղեկցվել է բողոքի ցույցերով՝ ընդդիմության թեկնածուներին ձերբակալելու և ընտրություններին մասնակցելու արգելքի պատճառով: Ընտրությունների օրը Մինսկում տեղակայվել է ռազմական տեխնիկա՝ հնարավոր բողոքի ցույցերը ճնշելու նպատակով։ Հանրապետությունում նախագահական ընտրություններին քվեարկության ավարտից հետո զանգվածային ցուիցեր են սկսվել Մինսկում և Բելառուսի այլ քաղաքներում: Իրավապաշտպանները հայտնում են մեկ զոհի մասին, ով մահացել է մայրաքաղաքում, երբ ոստիկանական մեքենան վրաերթի է ենթարկել ցուցարարներին։
Հիմնականը՝ օգոստոսի 10-ի, ժամը 12:00-ի դրությամբ
Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի նախնական տվյալների համաձայն Ալեքսանդր Լուկաշենկոն հավաքել է ձայների 80,23%, նրա հիմնական մրցակից Սվետլանա Տիխանովսկայան՝ 9,9%: Տիխանովսկայայի շտաբը չի ճանաչել այս տվյալները և պահանջել է իրենց փոծանցել իշխանությունը:
Պուտինը շնորհավորել է Լուկաշենկոյին հաղթանակի կապակցությամբ:
Օգոստոսի 9-ի երեկոյան Մինսկի կենտրոնում բախումներ են եղել ցուցարարների և ոստիկանության միջև: Բելառուսի Քննչական կոմիտեն հայտարարել է, որ քրեական գործեր են հարուցվել բախումների և ոստիկանության նկատմամբ բռնություն գործադրելու պատճառով:
Բախումներից տուժածների թվում են մի քանի ռուս լրագրողներ, այդ թվում ՝ ՌԲԿ-ի նախկին թղթակից, «Մեդուզա» -ի լրագրող Մաքսիմ Սոլոպովը:
«Ես ուզում եմ, որ խաղաղ լինի»
Դուրս գալով ընտրատեղամասից՝ Ալյաքսանդր Լուկաշենկոն հայտարարել է, որ չի համարում Տիխանովսկայային գլխավոր մրցակից։ «Այդ դուք նրան՝ խեղճին դարձրեցիք հիմնական մրցակից», - ասել է նա մամուլի ներկայացուցիչներին - Եվ նա անկեղծորեն ընդունում է, որ ընդհանրապես չի հասկանում, թե որտեղ է գտնվում»: Լուկաշենկոն քննադատել է Տիխանովսկայայի նախընտրական ծրագիրը. «Մենք կհաղթենք անազնիվ ընտրություններում, այնուհետև ազատ կարձակենք քաղաքական, տնտեսական, [բանտարկյալներին], թմրամոլներին, հանցագործներին»:
Ըստ Լուկաշենկոյի՝ նա միշտ զսպել է իրավապահներին, քանի որ իր մրցակիցներն արժանի չեն, որ «նրանց դեմ ցանկացած տեսակի բռնաճնշումներ կազմակերվեն»: Սակայն նա նշել է, որ ներկայիս նախընտրական քարոզարշավն դժվարներից մեկն էր: Բացի այդ, նախորդ օրը շատերին մերժվել էին մուտք գործել հանրապետություն: Նրանք այստեղ էին գալիս «ինչ-որ անհայտ պատճառով, կեղծ վիզաներով»:
«Ասում են, որ երրորդ երկիր է ցանկացել գժտեցնել Բելառուսին և Ռուսաստանին: Բայց ի՞նչ տարբերություն ինձ համար: Այս պահին ինձ համար միևնույն է, թե ով է դա հրահրել: Դա երկրորդական է։ Կարևորն այն է, որ նրանք այստեղ հրդեհ չսկսեն»:
Ամփոփելով՝ նա ասել է. «Դուք ծեծկռտո՞ւք էիք ուզում. Մինչ ծեծկռտուքը մենք ձեզ ձեր տեղը դրեցինք: Ես ուզում եմ, որ խաղաղ լինի»:
Նախագահը հավաստիացրել է, որ ընտրություններից հետո Մոսկվայի հետ համագործակցությունը կշարունակվի: «Այո, ես նախատեցի Ռուսաստանին, որ նրանք եղբայրական հարաբերություններից անցել են գործընկերայինի», - հստակեցրել է պետության ղեկավարը: - Հաջորդ օրը (հեռախոսազրույցից հետո՝ խմբ․) ես Ռուսաստանի Դաշնության նախագահից ստացել եմ, եթե չեմ սխալվում, 5 էջանոց նամակ բոլոր փաստեր նկարագրությամբ (Բելառուսում ձերբակալված ռուսաստանցիների հետ կապված իրավիճակի վերաբերյալ՝ խմբ․): Եվ այժմ մեր քննչական կոմիտեն ուսումնասիրում է այդ փաստերը»:
«Եթե ինչ-որ մեկն ակնկալում է, որ Ռուսաստանի հետ մեր հարաբերությունները լիովին վատթարացել են, ապա նրանք սխալվում են», - շեշտել է Լուկաշենկոն: Չնայած հանրապետությունը կշարունակի նավթի և գազի մատակարարման այլընտրանքային աղբյուրներ փնտրել. «Նավթ և գազ ձեռք կբերենք, այնտեղից, որտեղից հարմար կլինի և կախված չենք լինի մեկ երկրից»։