Իրավունքի և արդարության կենտրոն «Թաթոյան» հիմնադրամի տնօրեն, նախկին օմբուդսմեն Արման Թաթոյանն այսօր հրավիրած մամուլի ասուլիսում ներկայացրեց բացառիկ փաստեր Ադրբեջանի կողմից սեպտեմբերի 19-20-ի զինված հարձակումների և առաջխաղացումների, տեղահանումների վերաբերյալ:
Թաթոյանը նախ ասաց, որ ադրբեջանցիները արգելափակել են գյուղերի միջև հաղորդակցությունը, ինչը նրանց ռազմավարական քայլերից էր։
Նախկին օմբուդսմենը պարզաբանել է, որ 2020 թվականի Արցախում 44-օրյա պատերազմից հետո զինվորականները կապ են պահպանել տեղի բնակիչների հետ, ինչը թույլ է տվել մարդկանց իմանալ Ադրբեջանի զինված ուժերի գործողությունների մասին։ Երբ հաղորդակցությունն ընդհատվեց, մարդիկ չկարողացան պատրաստվել թշնամու հարձակումներին:
«Բացի այդ, ադրբեջանական հարձակումները սկսվել են ցերեկային ժամերին՝ ժամը 11:00-12:00-ն, երբ երեխաները դպրոցներում էին, իսկ ուսանողները՝ բուհերում, հաճախ ծնողները, երեխաներին թողնելով դպրոցներում, կարող էին սննդամթերք փնտրել այլ բնակավայրերում։ Ակնհայտ է, որ «Ադրբեջանի գործողությունների արդյունքում ընտանիքներ բաժանվեցին, սա նույնպես Ադրբեջանի միտումնավոր քաղաքականությունն է, ոչ թե պատահականություն։ Ահա թե ինչպես նրանք ավելի շատ խուճապ ու քաոս ստեղծեցին, ինչն իրենց ձեռնտու էր»,- ասաց նա։
Թաթոյանն ընդգծեց, որ ադրբեջանցիներն իրենց ուժերը կենտրոնացրել են այնպես, որ գյուղերը մեկուսացնեն միմյանցից. Նա նշել է, որ Ստեփանակերտի վրա հարձակման ժամանակ Ադրբեջանն իր ուժերը տեղակայել է Գայբալիշեն գյուղի մոտ գտնվող ամբարտակի մոտ՝ փաստացի զրկելով Ստեփանակերտի բնակիչներին խմելու ջրից։ Նա ասաց, որ Արցախից ջուր են բերել Հայաստան՝ փորձաքննության։
Թաթոյանի ներկայացրած քարտեզը ցույց է տալիս, որ Ադրբեջանը հարվածներ է հասցրել Ստեփանակերտի բնակելի թաղամասերին, թեև իր գործողությունները որակել է որպես հակաահաբեկչական։
Թաթոյան կենտրոնի ղեկավարը հայտարարեց նաև, որ տեղեկություններ են ստացվել արցախցիների նկատմամբ խոշտանգումների մասին։ Այս թեմայով ներկայումս պատրաստվում է առանձին զեկույց։ Նախկին օմբուդսմենն ընդգծեց, որ եղել են դեպքեր, երբ մարդիկ տեսել են դաժան վերաբերմունք ուրիշների նկատմամբ և հայտնաբերել իրենց ընտանիքի անդամներին սպանված։ Այժմ արձանագրվում է այս դեպքերի կոնկրետ թիվը։
Թաթոյանը խոսեց նաև այն դեպքերի մասին, երբ ադրբեջանցի լրագրողները Հակարիի կամրջի մոտ մոտենում էին Արցախից հեռացող հայերին՝ «Ինչո՞ւ եք գնում, մնացեք» հարցերով։ Մարդիկ, վախենալով իրենց անվտանգության համար, տեսախցիկի առաջ ասում էին այն ամենը, ինչ ուզում էին լսել իրենցից ադրբեջանական լրատվամիջոցները, և այժմ Ադրբեջանը շահարկում է այդ ձայնագրությունները։ Միաժամանակ տեսախցիկների հետևում ադրբեջանցիներն արցախցիներին ասել են, որ այլևս չհամարձակվեն վերադառնալ։
Նա նաև ասաց, որ երբ մարդիկ հեռանում էին Արցախից, նրանց խաչերը խլել և կոտրել են։